Τίτλος: Γονιμότητα Εδάφους και Λιπάνσεις Καλλιεργειών
Εισαγωγή.
2. Πετρώματα-Ορυκτά-Αποσάθρωση: Είδη πετρωμάτων. Είδη αποσάθρωσης. Είδη ορυκτών. Προσδιορισμός-εκτίμηση των ορυκτών της αργίλου. Ικανότητα δέσμευσης ιόντων υπ.ό των ορυκτών. Σχηματισμός οξειδίων στο έδαφος.
3. Σχηματισμός εδάφους και φυσικά χαρακτηριστικά εδαφών: Πεδόσφαιρα. Υφή εδάφους. Προσδιορισμός της υφής του εδάφους. Δομή του εδάφους. Προσδιορισμός της δομής του εδάφους. Συσσωματώματα εδάφους. Συνεκτικότητα εδάφους. Πλαστικότητα εδάφους. Κατεργασιμότητα εδάφους.
4. Χημικές ιδιότητες: Οξύτητα εδάφους. Ρυθμιστική ικανότητα εδάφους. Εναλλακτική ικανότητα εδάφους. Προσρόφηση κατιόντων και βαθμός κορεσμού με βάσεις. Ανταλλαγή και προσρόφηση ανιόντων. Μηχανισμός ανταλλαγής κατιόντων. Βελτίωση όξινων και αλκαλιωμένων εδαφών.
5. Οργανική ουσία του εδάφους: Σύσταση της οργανικής ουσίας. Αποδόμηση και χουμοποίηση των οργανικών ουσιών. Κατηγορίες και μορφές χούμου. Προσδιορισμός της οργανικής ουσίας και χαρακτηρισμός εδαφών. Επίδραση του χούμου στις φυσικές και χημικές ιδιότητες των εδαφών. Μεταχείριση των φυτικών υπολειμμάτων και χούμος. Επίδραση των γεωργικών μέτρων στο χούμο του εδάφους. Αργιλλοχουμικά σύμπλοκα.
6. Μικροβιολογία εδάφους: Μικροπανίδα εδάφους. Αερόβιοι και αναερόβιοι μικροοργανισμοί. Βιολογική δέσμευση του αζώτου από μη συμβιούντες οργανισμούς. Βιολογική δέσμευση του αζώτου από συμβιούντες οργανισμούς. Μακροπανίδα εδάφους. Γαιοσκώληκες και γονιμότητα εδάφους. Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη των εδαφόβιων οργανισμών. Βιολογική δραστηριότητα εδάφους. Γεωργικές επεμβάσεις και βιολογική δραστηριότητα εδάφους.
7. Νόμοι της απόδοσης: Νόμος το Liebig. Νόμος της αντικαταστάσεως. Νόμος του ελαχίστου. Νόμος της ανάλογης απόδοσης. Νόμος του Mitscherlich.
8. Σχέσεις των θρεπτικών στοιχείων στο σύστημα εδάφους-φυτών: Διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων. Κίνηση των θρεπτικών στοιχείων. Η σημασία της μικρο- και μακροπανίδας στη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων. Μέθοδοι προσδιορισμού της διαθεσιμότητας των θρεπτικών στοιχείων.
9. Μάκρο- και μίκρο-θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος: Άζωτο. Φώσφορος. Κάλιο. Ασβέστιο, Μαγνήσιο και Θείο. Μικροθρεπτικά στοιχεία του εδάφους.
10. Λιπάσματα και λιπάνσεις των καλλιεργειών: Χημικά λιπάσματα (εξελίξεις στην κατανάλωση των λιπασμάτων, αζωτούχα – φωσφορικά – καλιούχα λιπάσματα, λιπάσματα και αλατότητα, λιπάσματα και ευτροφισμός, λιπάσματα και ποιότητα νερού). Οργανικά λιπάσματα (όρος και εξελίξεις, κοπριά, υγρή κοπριά, βιολογική ιλή, λίπανση αγρών με άχυρα και υπολείμματα θεριζο-αλωνισμών, βιομηχανικά οργανικά λιπάσματα).
11. Νερό και ποιοτικά χαρακτηριστικά των υδάτων άρδευσης: Μορφές εδαφικού ύδατος. Μύζηση εδαφικού ύδατος. Κίνηση ύδατος στο έδαφος. Ύδατα άρδευσης και ταξινόμηση των υδάτων. Μέθοδοι εκτίμησης των υδατικών αναγκών των καλλιεργειών. Απώλειες ύδατος υπό των καλλιεργειών. Κατανάλωση ύδατος και αποδόσεις. Σχέση νερού-αέρα στη ριζόσφαιρα.
12. Προβληματικά εδάφη: Συμπιεσμένα εδάφη. Χαλαρής δομής εδάφη. Επιβαρημένα με βαρέα μέταλλα εδάφη. Διαβρωμένα εδάφη. Αλατούχα εδάφη. Αλκαλιωμένα εδάφη. Αλατούχα-αλκαλιωμένα εδάφη.